BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi COP30, Brezilya’nın Belem kentinde tamamlandı. Yoğun diplomasi trafiğinin ardından COP31’in Türkiye’de düzenlenmesi konusunda tüm taraflar uzlaştı. Türkiye, tarihinde ilk kez COP’a ev sahipliği yapacak.
ANKARA (İGFA) - Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin 30. Taraflar Konferansı (COP30) Belem’de sona erdi. Türkiye’yi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un temsil ettiği toplantılar, Türkiye açısından tarihi bir diplomasi başarısıyla sonuçlandı.
Türkiye’nin 2022’de duyurduğu adaylık sürecinin ardından yürütülen müzakerelerde taraflar, COP31’in Türkiye’de yapılması konusunda mutabakata vardı. Etkinliğin başkanlığını Türkiye, müzakere başkanlığını ise Avustralya üstlenecek. Pre-COP’un Pasifik ülkelerinden birinde yapılması kararlaştırıldı. Uzlaşma metni, Türkiye’nin de içinde bulunduğu Birleşmiş Milletler’in “Batı Avrupa ve Diğerleri” (WEOG) grubunda kabul edildi.
196 ÜLKENİN LİDERLERİ TÜRKİYE’DE BULUŞACAK
Türkiye, “hiçbir ülkenin geride bırakılmadığı, adil ve kapsayıcı bir diplomasi” vizyonuyla ev sahipliğini elde etti. COP31 ile birlikte Türkiye, küresel iklim müzakerelerinin en önemli platformunda ilk kez ev sahipliği yapacak; 196 ülkenin liderini ağırlayacak. Organizasyonun hangi şehirde yapılacağı ise önümüzdeki süreçte netleşecek.
Bakan Murat Kurum, daha önce COP31’i Antalya’da düzenlemeyi hedeflediklerini açıklamıştı. Antalya’nın ulaşım, konaklama ve organizasyon kapasitesiyle öne çıktığını vurgulayan Kurum, şehrin 2015 G20 Zirvesi’ndeki başarılı ev sahipliğine dikkat çekmişti. Liderler Zirvesi’nin ise İstanbul’da yapılması planlanıyor.
TÜRKİYE’NİN COP31 YOLCULUĞU
Türkiye, COP31 adaylığını 2022’de Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentindeki COP27’de açıklamıştı. Türkiye ile WEOG grubundaki Avustralya’nın aynı pozisyona talip olması nedeniyle yaklaşık iki yıl süren dostane müzakereler yürütüldü. Bu süreçte Türkiye, birçok ülke ile diplomatik temaslarını yoğunlaştırdı. Belem’deki 5 günlük müzakere maratonunda Türkiye’nin hazırlığı ve kararlılığı net biçimde ortaya kondu.
TÜRKİYE–AVUSTRALYA ARASINDA YOĞUN MÜZAKERE
Bakan Kurum, Avustralya ile yürütülen görüşmelerde Türk–Anzak tarihsel dostluğuna vurgu yaparak, iklim krizi karşısında ortak mücadele anlayışının önemini dile getirdi.
Kurum, Türkiye’nin iklim değişikliğinin etkilerini Akdeniz havzasında en yoğun yaşayan ülkelerden biri olduğunu belirterek, gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında tarihsel sorumluluğunun düşük olmasına rağmen kararlı iklim eylemleri yürütüldüğünü vurguladı.
Türkiye’nin İklim Kanunu, Sıfır Atık Hareketi, döngüsel ekonomi uygulamaları ve yenilenebilir enerji kapasitesiyle 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi’ne emin adımlarla ilerlediğini ifade eden Kurum, Türkiye’nin çok taraflı iklim diplomasisinde liderlik etmeye hazır olduğunu söyledi.
COP NEDİR?
197 ülkenin katılımıyla her yıl düzenlenen COP toplantısında, ülkelerin sera gazı azaltım hedefleri, uyum politikaları, iklim finansmanı, kayıp-zarar mekanizmaları ve karbon piyasalarının kuralları belirleniyor. Birleşmiş Milletler nezdinde düzenlenen "Taraflar Konferansı"nda (COP) "Taraflar" tanımı 1992 yılında ilk BM İklim Anlaşması’na imza atan ülkeleri ifade ediyor. COP, 1992 tarihli Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin (BMİDÇS) en üst karar organı olarak, küresel iklim kriziyle mücadele mekanizmalarının belirlenmesinde önemli bir rol oynuyor. Sözleşmeye taraf olan ülkeleri bir araya getiren bu zirvelerin ilki, 1995 yılında Almanya'nın Berlin kentinde düzenlendi.
