Bugün, 30 Temmuz 2025 Çarşamba
Yeni yayımlanan iki çalışma, gebelik sırasında annenin diyetinin, çocuğun beyin gelişimi ve karar verme becerileri üzerinde uzun vadeli etkileri olduğunu gösteren kanıtlara yenilerini ekliyor. Bu etkiler yalnızca bebeklik döneminde değil, ergenlik yıllarına kadar uzanıyor.
İSTANBUL (İGFA) - The American Journal of Clinical Nutrition dergisinde yayımlanan popülasyon temelli bir kohort çalışmasında, hamilelik sırasında daha fazla kuruyemiş ve deniz ürünü tüketen annelerin çocuklarının, 4 ila 15 yaş arasında daha iyi nöropsikolojik işlevler gösterdiği bulundu.¹
European Child & Adolescent Psychiatry dergisinde yayımlanan tamamlayıcı bir çalışmada ise, annenin kuruyemiş ve balık tüketiminin, çocukların 11 yaşındaki riskli karar alma davranışlarını azalttığıyla ilişkili olduğu bildirildi.²
Çalışmada, İspanya'nın dört bölgesinden 1.700'den fazla anne-çocuk çifti incelendi. Annelerin diyetleri, bir besin sıklığı anketi aracılığıyla analiz edildi; çocukların nöropsikolojik işlevleri ise reaksiyon süresi ve değişkenliği (dikkat), çalışma belleği ve akıcı zekâyı ölçen standart testlerle değerlendirildi.
Her ne kadar çalışmalar yalnızca cevize odaklanmamış olsa da, her ikisi de sağlıklı bir doğum öncesi diyetin parçası olarak, kuruyemiş gibi besin değeri yüksek gıdaların rolünü destekleyen genel kanıtlara katkıda bulunuyor.
Temel bulgular:
• Anneleri hamilelik döneminde daha fazla kuruyemiş ve deniz ürünü tüketen çocuklar, dikkat, çalışma belleği ve yürütücü işlev gibi ölçütlerde çocukluk ve ergenlik boyunca daha yüksek puanlar aldı.
• Bu çocuklar ayrıca erken ergenlik döneminde dürtüsel ve yüksek riskli kararlar alma eğiliminde daha az bulundu.
• Ceviz ve yağlı balıklarda bol miktarda bulunan Omega-3 yağ asitleri, bu faydalarla ilişkili temel besin öğesi olarak belirlendi. Ceviz, bitki bazlı omega-3 yağ asidi olan ALA’nın mükemmel bir kaynağı olan tek ağaçta yetişen kuruyemiştir (her 28 gramda 2,7 gram ALA içerir).
TÜRKİYE’DEN VERİLER
Bu bulgular, Türkiye’deki mevcut nörolojik sağlık yükü göz önünde bulundurulduğunda, anne beslenmesine yönelik programlara veya gelecekteki araştırmalara yol gösterebilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocuklarda ve ergenlerde en sık görülen nörogelişimsel bozukluklardan biridir. ³
DEHB'nin erkeklerde kızlara oranla daha yaygın olduğu biliniyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, dünya genelinde çocukların yaklaşık %5-7’si DEHB tanısı alabilir.⁴
Türkiye’de ise DEHB yaklaşık %8–13 oranında çocukları etkilemekte olup, bölgesel farklılıklar görülebilmektedir. ⁵
Cevizin beyin sağlığındaki rolü hakkında daha fazla bilgi veya tarif önerileri için lütfen www.californiawalnut.com.tr adresini ziyaret edin.
California Ceviz Komisyonu Hakkında
California Ceviz Komisyonu (CWC), çok kuşaklı çiftçilerin aile bahçelerinde yetiştirilen 3.700'den fazla California ceviz yetiştiricisini ve yaklaşık 70 işleyiciyi temsil etmektedir. California cevizleri, mükemmel besin değerleri ve kaliteleriyle bilinmekte olup, yıl boyunca dünyanın dört bir yanına gönderilmekte ve Amerika Birleşik Devletleri'nde yetiştirilen cevizlerin %99'undan fazlası California'dan gelmektedir. 1987'de kurulan CWC, iç ve ihracat pazarını geliştirme faaliyetleri yoluyla ceviz kullanımını teşvik etmenin yanı sıra ceviz tüketimiyle ilgili sağlık araştırmalarını da desteklemektedir.
Kaynakça:
1. Pinar-Martí A, Ayala-Aldana N, Ruiz-Rivera M, Lertxundi N, Subiza-Pérez M, González-Safont L, Vioque J, Riaño-Galán I, Rodríguez-Dehli C, Iglesias-Vázquez L, Arija V, Fernández-Barrés S, Romaguera D, Pascual-Rubio V, Fabregat-Sanjuan A, Healy D, Basagaña X, Vrijheid M, Guxens M, Foraster M, Julvez J. Maternal prenatal nut and seafood consumption and child neuropsychological function from 4 to 15 years of age: a population-based cohort study. Am J Clin Nutr. 2025 May 5:S0002-9165(25)00249-7. doi: 10.1016/j.ajcnut.2025.04.032. Epub ahead of print. PMID: 40334748.
2. Rivera MR, Pinar-Martí A, Babarro I, Ibarluzea J, Vioque J, Llop S, Fernández-Somoano A, Tardón A, Pascual-Rubio V, Fabregat-Sanjuan A, Fernández-Barrés S, Romaguera D, Guxens M, Julvez J. Maternal nut and fish consumption during pregnancy and child risky decision-making at 11 years old. Eur Child Adolesc Psychiatry. 2025 Jun 10. doi: 10.1007/s00787-025-02750-5. Epub ahead of print. PMID: 40493090.
3. https://oftalmoloji.org/tr/makaleler/dikkat-eksikligi-ve-hiperaktivite-bozuklugu-tanisi-alan-cocuklarda-tedavi-oncesi-stereopsis-fuzyonel-verjans-amplitudleri-ve-refraksiyon-kusurlarinin-incelenmesi/doi/tjo.galenos.2019.17802
4. https://atakumsm.saglik.gov.tr/TR-327928/dikkat-eksikligi-hiperaktivite-bozuklugu.html#:~:text=Global%20Prevalans%3A%20D%C3%BCnya%20Sa%C4%9Fl%C4%B1k%20%C3%96rg%C3%BCt%C3%BC,oranla%20daha%20yayg%C4%B1n%20oldu%C4%9Fu%20belirtilmektedir.
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40418911/
